Haber: Orhan Bozkurt
(ERZURUM) - Judo Milli Takım sporcusu Emre Yazgan’ın hayatını kaybettiği, 4 sporcunun da yaralandığı Palandöken’de yaşanan çığ felaketi, güvenlik önlemlerinin yetersizliği tartışmalarına neden oldu. Çığ riski bulunan bölgelerin belirlendiği İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) raporunun ise dikkate alınmadığı ortaya çıktı. Geçmişte Çığ Gözlem Evi olarak kullanılan ve 2019 yılında dönemin Erzurum Valisi ve şimdiki AFAD Başkanı Okay Memiş’in girişimleriyle yaptırılan Vilayetler Evi’nin de çığ riski altında bulunduğu İRAP raporuna yansıdı.
Palandöken’de hafta sonu yüksek irtifa kampı yapan Judo Milli Takımı sporcuları, Sultan Sekisi bölgesine tırmanırken çığ düştü. Çığ altında kalan 4 Judo Milli Takımı sporcusu yaralanırken, 16 yaşındaki Emre Yazgan hayatını kaybetti. Talihsiz gencin kendisi gibi sporcu olan ikiz kardeşi Yunus Yazgan (16) ise yaralı olarak kurtuldu. Pist dışında yaşanan bu olay, 2011 Yılında Universiade (Dünya Üniversitelerarası Kış Oyunları) ev sahipliği yapan 2025 yılında ise Avrupa Spor Başkentleri ve Şehirleri Federasyonu tarafından 'Avrupa Kış Sporları Başkenti' seçilen Erzurum'da Türkiye'nin en kapsamlı kış turizm merkezi Palandöken'de yaşanan güvenlik eksiklikleri tartışmalara neden oldu.
AFAD raporu dikkate alınmadı
Palandöken Kayak Merkezi'ni ziyaret edecek vatandaşların güvenliği için alınacak önlemlerin ayrıntılı olarak görüşüldüğü, "Kış Sezonu Güvenlik Toplantısı" aralık ayı başında yapıldı. Vali Mustafa Çiftçi başkanlığında, ilgili kamu kurumlarının katılımıyla düzenlenen toplantıda alınan kararlar resmi olarak henüz paylaşılmazken, AFAD tarafından 2021 yılında hazırlanan, İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) Raporu'nun da dikkate alınmadığı ortaya çıktı. Dönemin Erzurum Valisi, AFAD Başkanı Okay Memiş'in sunum yazısı ile yayınlanmış olan ekleri ile birlikte 209 sayfalık İRAP raporunda, Palandöken Kayak Merkezi'ndeki Jandarma Karakolu ve Vilayetler Evi'nin de çığ tehlikesi altında olduğu belirtiliyor.
41 bölge çığ riski altında!
Palandöken’de çığ riskli alan olarak belirlenen 41 bölgenin harita üzerinde gösterildiği söz konusu raporda, geçmiş yıllarda yaşanan çığ olaylarının çoğunlukla kayak pisti dışında meydana geldiğine yer veriliyor. Çığ riski olarak işaretlenen 41 bölgeden biri de hafta sonu yaşanan çığ felaketinin meydana geldiği Sultan Sekisi'nin yakınında bulunan Jandarma Karakol Binası…
Jandarma da tehlikede
Geçmişte meydana gelen ve bir askerin yaralandığı çığın hatırlatıldığı İRAP Raporunda, "Riskli bölgeler içerisinde yer alan yine kayak merkezinde 29 nolu çığ patikası altında bulunan Jandarma Karakol Binası ve müştemilatları çığ tehlikesi altında bulunmaktadır. 29 nolu bu patika zaman zaman küçük çaplı çığlar üretse de genelde kar kütlesi binaya ulaşmadan vadi içinde kalmaktadır. Ancak 18 Ocak 2016 tarihinde bu patika üzerinde meydana gelen bir çığ eğim yönünde hızla hareket ederek karakol binası müştemilatlarından kafeteryaya kadar ulaşmış, kafeteryanın çatısına zarar vererek bir askerin de yaralanmasına neden olmuştur" denildi.
Olası bir felakette ilk müdahale etmesi gerekenlerden olan Jandarma Arama Kurtarma (JAK) ekiplerinin de konuşlandığı karakol binasının, hâlâ ikinci derece çığ riski bulunan bölgede yer alması dikkat çekti.
Vilayetler Evide riski altında
Geçmişte Çığ Gözlem Evi olarak kullanılan ve 2019 yılında dönemin Erzurum Valisi ve şimdiki AFAD Başkanı Okay Memiş’in girişimleriyle yaptırılan Vilayetler Evi’nin de çığ riski altında bulunduğu İRAP raporuna yansıdı. AFAD’ın raporunda yer alan bilgilerde; “Vilayetler Evi Oteli çığ tehlikesi altında bulunmaktadır. Bu bina 28 Haziran 2006 tarihli ‘Çığ Etüt Raporu’nda, 37 nolu patikanın Güneybatısında bulunmaktadır. Ancak raporun hazırlandığı tarihte bu bölgede herhangi bir yapı bulunmadığından, ilgili raporda binadaki riskten bahsedilmemiştir. Bu çığ patikasında 21 Şubat 2015’te meydana gelen bir çığdan dolayı şu an otel olarak hizmet veren ve o tarihte Çığ Gözlem Evi olarak kullanılan binada maddi hasar oluşmuş, binanın sadece camları kırılmış ve can kaybı yaşanmamıştır” denildi.
Pistler riskli bölge dışında
Geçmiş yıllarda yaşanan çığ felaketlerinin de yer aldığı söz konusu raporda, riskli bölgeler harita üzerinde de gösterilerek alınması gereken önlemler yer almış. IRAP Raporunda kayak pistlerinin riskli alanlar dışında yer aldığı ifade edilirken özellikle 2011 yılında düzenlenen Üniversiteler Kış Olimpiyatları çerçevesinde kayak merkezindeki riskli alanlar ayrıntılı tespit edilmiş.
Alınan yapısal önlemlerin de sıralandığı raporda tehlikeli bölgelerde 8 adet suni çığ oluşturma sistemi (Gazex) kurularak zaman zaman suni çığlar üretildiği, çığ rasat ekiplerince günlük olarak ölçümler yapılarak gözlem altında tutulduğu dile getirilmiş.
O alana daha önce de çıkmışlar!
Öte yandan AFAD Başkanlığı’nca hazırlanan İRAP raporunun yetkili kurumlarca dikkate alınmadığı son yaşanan çığda bir kez daha gündeme geldi. Bölgede her hangi bir uyarı levhasının bulunmadığı çığdan yaralı kurtulanların ifadelerine yansıdı. Hafta sonu yaşanan çığ felaketinden yaralı olarak kurtulan Judo Milli Takım sporcularından Ali Bozkurt, daha önceki yıllarda da aynı bölgeye çıktıklarını ve kimsenin kendilerini uyarmadığını söyleyerek, "Biz buraya sürekli çıkıyoruz. Geçen sene de çıkmıştım. Arkadaşlarım da çıktı. Bu sene böyle oldu" dedi.