TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2025 yılı bütçelerinin soru cevap kısmında, kayıt dışı istihdamla mücadeleyle ilgili rakamlar veren Çalışma Bakanı Işıkhan, "Kayıt dışı istihdamla ilgili son 3 yılda yapılan denetimlerde toplam 417 bin 629 işyeri ve 3 milyon 329 bin 761 çalışan denetlenmiş olup, 2 bin 655 işyerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiştir" dedi.
TBMM Genel Kurulu'nda; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Kadınların doğum borçlanmasına ilişkin gelen soruya 2008 yılında yapılan sosyal güvenlik reformunu hatırlatan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan, 2008 yılından bu yana doğum borçlanmasıyla ilgili; "Kadınların doğum sebebiyle çalışma hayatından uzak kaldıkları sürelerin sosyal güvenlikleri açısından değerlendirilmesi amacıyla 2008 yılında sigortalılık başlangıcından sonra her bir çocuk için en fazla 2 çocuk için borçlanma hakkı verildi. 2014 yılında borçlanma hakkı 3 çocuğa çıkarıldı. Böylelikle emeklilikte 6 yıla kadar prim ödeme gün sayısı avantajı sağlanmıştır. Kadınların işgücüne katılımı ve istihdamını artırmaya yönelik teşvik ve desteklerimizi çeşitlendirerek uygulamaya devam edeceğimizi ifade etmek isterim" şeklinde konuştu
"Son 3 yılda 2 bin 655 işyerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiş"
Bakan Işıkhan, İŞ-KUR’un personel kapasitesine ilişkin gelen soruya da şöyle cevap verdi:
"81 ilde İŞ-KUR, toplamda 160 birimle 4 bin 800’ü iş ve meslek danışmanı olmak üzere yaklaşık 10 bin personelle hizmet sunmakta. Bizzat kuruma gelerek başvuranların sayısı günlük 8 bin civarında. Ayrıca 670 binden fazla işyerini ziyaret ediyoruz. Sahanın da nabzını tutuyoruz. İŞ-KUR arayıcılığıyla yıllık ortalama 1,2 milyon kişinin işe yerleşmesine aracılık ediyoruz. İŞ-KUR hizmetlerinin tamamını da dijital ortamlara aktardık."
Kayıt dışı istihdamla mücadeleyle ilgili rakamlar da veren Bakan Işıkhan, "Kayıt dışı istihdamla ilgili son 3 yıl içerisinde yapılan denetimlerde toplam 417 bin 629 işyeri ve 3 milyon 329 bin 761 çalışan denetlenmiş olup, 2 bin 655 işyerinin kayıt dışı faaliyet gösterdiği, 96 bin 134 çalışanın ise kayıt dışı istihdam edildiği tespit edilmiş ve iş yerlerine 4,3 milyar lira prim ve idari para cezası uygulanmıştır" dedi.
"Türkiye’nin her tarafında meskun mahal yangınlarına müdahale ettik, burada da ettik"
Diyarbakır ve Mardin'deki yangınlara kasıtlı şekilde geç müdahale edildiğine ilişkin iddialara Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı şöyle cevap verdi:
"Diyarbakır-Mardin yangını saat 22.00 civarında başladı. Bir helikopterin gece yangına müdahale edebilmesi için gündüzden bir rota tespit edip onun üzerine gitmesi gerekir, bu teknik bir gereklilik. Bu yangın meskun mahalde gerçekleşti. Dolayısıyla belediye sorumluluğunda ve hem Diyarbakır hem diğer belediyeler yetersiz kalmıştır. Elbette bir insanımızın bile tırnağına halel gelmesini istemeyiz. Bütün gücümüzle seferber ettik arkadaşlarımızı. Saat 23.30 itibarıyla 7 arazöz ve 170 personelle müdahaleye başlamış oldu. Türkiye’nin her tarafında meskun mahal yangınlarına müdahale ettik, burada da ettik."
Bakan Yumaklı, saman ve su ürünleri ithal edildiği iddilarına ilişkin de, "Saman ithal etmiyoruz, Ukrayna’dan hiç etmedik. Sadece bir yarım kamyon, 10 ton. O da özellikli bir şey herhalde. Türkiye’nin Somali’den ithal ettiği su ürünü yoktur, olmamıştır" diye cevap verdi.
"2023 yılında ihraç edilen 4.6 milyon ton taze meyve ve sebzenin sadece yüzde 0,19’u geri döndü"
Bakan Yumaklı, İhraç edilen meyve ve sebzelerin sağlıksız olduğu gerekçesiyle geri gönderildiği ve iç piyasaya sokulduğu iddialarına ilişkin soruya da "2023 yılında ihraç edilen 4.6 milyon ton taze meyve ve sebzenin sadece yüzde 0,19’u geri döndü. Bunun yarısı da afratoksin denilen küflenme sebebiyle oldu. Ülkemize her ne sebeple olursa olsun giren ürünlerin tamamını mutlaka analiz ediyoruz ve girişine izin vermeyip imha ediyoruz. Son 3 yılda alınan bildirimler yüzde 54 oranında azaldı" şeklinde cevap verdi.
"AFAD’ın üç kamu bankasında bulunan hesabında 21 milyar 540 milyon lira mevcut"
İçişleri Bakanı Yerlikaya, deprem bölgesine yardım amaçlı toplanan paraların akıbetine ilişkin şunları söyledi:
"Kahramanmaraş merkezli depremlerde toplanan yardım miktarı, Türkiye Tek Yürek kira yardımı, AFAD market deprem kampanyası ve faiziyle getirisiyle beraber toplam 141 milyar lira toplandı. Bugüne kadar 119.3 milyar harcandı. AFAD’ın şu ana kadar üç kamu bankasında bulunan hesabında 21 milyar 540 milyon lira mevcut. Bununla ilgili yapılan harcamalar göreve geldiğimden beri her 15 günde bir AFAD’ın web sayfasında ilan ediliyor."
Geri gönderme merkezlerindeki faaliyetlere ilişkin soruyu cevaplayan Bakan Yerlikaya, şöyle konuştu:
"Türkiye’de 25 şehirde 32 geri gönderme merkezi var. Geri gönderme merkezlerinin kapasitesi 18 bin 870. Düzensiz göçle mücadelede bizim için çok önemli bir hizmet sunumu burası. Geri gönderme merkezlerinde kötü muameleye karşı sıfır tolerans prensibiyle hareket etmekte olup, merkezlerde kötü muamele yaşanmaması adına her türlü tedbiri almışızdır. Buralarda mahrem yerler hariç, 7/24 kamera ile izlenmekte ve kameralar kayıt altına alınmaktadır. 2024 yılında geri gönderme merkezlerinde toplam 644 denetim yapılmıştır. Gördüğümüz en ufak olayda hem adli hem idari soruşturma yapıyoruz."
