Battalgazi ilçe merkezinde yer alan Battalgazi Surları, Malatya’nın en önemli tarihî yapılarından biridir. Roma İmparatoru Titus döneminde (79-81) XII. Lejyon Karargâhı olarak inşa edilen bu surlar, zamanla genişletilerek Bizans ve Osmanlı dönemlerinde de önemli bir savunma hattı olarak kullanılmıştır.
Tarihî Gelişimi ve Mimarisi
Roma İmparatoru Traianus (98-117) döneminde genişletilen surlar, I. Constantinos (363) tarafından daha da güçlendirilmiştir. 527-565 yılları arasında Bizans İmparatoru Justinianos (Jüstinyen) döneminde surlar son şeklini almıştır. Beşgen plan üzerine kurulan surların zamanla tahrip olan bölümleri, sonraki dönemlerde kesme taşlarla onarılmıştır.
Surların çevresinde Alacakapı, Sıptırızkapı, Müşakkapı ve Pazarkapı gibi 11 önemli giriş kapısı bulunmaktadır. Kapıların 5’i doğuda, 1’i kuzeyde, 1’i batıda ve 4’ü güneyde yer almaktadır. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde, surların doğu ve güney cephelerinde 24, kuzey ve batı cephelerinde ise 23 kule ve burç bulunduğu belirtilmektedir.
Battalgazi Surları’nın Stratejik Önemi
Battalgazi Surları, tarih boyunca birçok kuşatma ve savaşta önemli bir rol oynamıştır. Halife Harun Reşid’in büyük yatırımlarla surları yeniden yaptırdığı bilinmektedir. Ayrıca, Malatya’nın Doğu Roma ile İslam devletleri arasındaki mücadelede stratejik bir nokta olması nedeniyle surlar defalarca onarılmış ve güçlendirilmiştir.
Evliya Çelebi, surların toplam uzunluğunu 5100 adım olarak kaydetmiştir. Güçlü yapısı sayesinde Malatya, yüzyıllar boyunca istilalara karşı korunaklı bir şehir olmuştur.
Günümüzdeki Durumu ve Ulaşım
Battalgazi ilçesine bağlı Eskimalatya bölgesinde yer alan Battalgazi Surları, Malatya şehir merkezine yaklaşık 10 km uzaklıktadır. Şehir merkezi çevre yolu üzerinden toplu taşıma araçlarıyla kolayca ulaşım sağlanabilmektedir. Bugün surların büyük bir kısmı ayakta kalmış olup, bazı bölümleri yıkılmış ve zamana yenik düşmüştür.
Eski Malatya Şehir Surları
Eski Malatya Şehir Surları
Eski Malatya Şehir Surları
